نگهداری و بهره برداری سیستم آبیاری بارانی

توصیه های کاربری سیستم

هدف از اجرای سیستم آبیاری بارانی افزایش راندمان مصرف آب می باشد و چنانچه یک طرح خوب پس اجرا دارای مدیریت خوبی نباشد نمی تواند اهداف کلی طرح را برآورده  سازد.

 یکنواختی در آبیاری

آبیاری یکنواخت آبیاری است که مقدار یکسانی آب را در تمام قسمتهای زمین توزیع کند . توزیع یکنواخت آب از محاسن سیستم آبیاری تحت فشار بوده و می بایستی کلیه عواملی که در رسیدن به آن دخیل هستند مورد توجه قرار گیرند . عملاً یکنواختی کامل امکان پذیر نبوده و عوامل زیادی در آن دخیل بوده که شامل طراحی سیستم ، شرایط اقلیمی و… می باشد .

 آبپاشها

یکی از مهمترین بخشهای یک سیستم آبیاری بارانی آبپاشها می باشند چرا که وظیفه توزیع یکنواخت آب به عهده آنها می باشد صرف نظر از عوامل مربوط به کیفیت تولید ، عواملی که باعث کاهش راندمان توزیع آب در آنها و در سطح مزرعه میگردد شامل :

۱- سرعت چرخش آبپاش

سرعت چرخش آبپاش که نتیجه عملکرد فنر آبپاش می باشد از عوامل مؤثر در پروفیل پاشش و شدت پخش و نهایتاً یکنواختی توزیع آب می باشد . عدم برخورد به موقع قاشقک آبپاش به جریان خروجی آب باعث میگردد که میزان آب توزیع شده در قطر خارجی محیط خیس شده آبپاش زیادتر و یا کمتر گردد هنگامی که قاشقک آبپاش به جریان خروجی آب برخورد می کند آب از محیط خود خارج و در محیط داخلی تر پاشیده می گردد از طرفی هرچه سرعت  برخورد قاشقک آبپاش با آبپاش بیشتر گردد سرعت چرخش آبپاش بیشتر شده در نتیجه شدت بارش لحظه ای آب کاهش می یابد و بلعکس . جهت تنظیم سرعت چرخش آبپاش در روی برخی آبپاش ها برای افزایش و یا کاهش قدرت ، فنر پیش بینی گشته است که کشاورز می بایستی سرعت چرخش آبپاش  خود را با آن تنظیم کند قابل ذکر است که تغییرات فشار ، قطر نازل و فرسودگی فنر آبپاش موجب تغییر سرعت چرخش می گردد که می بایستی کنترل گردد معمولاً می بایستی سرعت آبپاش بین یک تا یک و نیم دور در دقیقه تنظیم گردد .

 2-قطر نازلهای آبپاش

افزایش قطر نازل آبپاش باعث افزایش میزان آبدهی و قطر خیس شده آبپاش می گردد در این حالت قطر ذرات آب نیز درشت تر می شود لذا اثرات وزش باد بر روی یکنواختی توزیع نسبت به نازلتنگ تر کاهش می یابد از جهتی به دلیل افزایش قطر ذرات امکان کوبیدگی خاک بیشتر می گردد به همین دلیل توصیه می گردد در هنگام خاکاب و یا کشت گیاهان حساس تر از نازلهای تنگ تر با فشار سرویس بالاتر استفاده گردد و در هنگام باد و یا پس از سبز شدن محصول از نازل های گشادتر استفاده گردد .

۳- فشار سرویس نازلها

کارخانه های تولید آبپاش برای هر آبپاش یک فشار مینیمم و یک فشار کار ماکزیمم توصیه  می کنند که معمولاً سعی می گردد جهت افزایش کارآیی آبپاش فشارهای میانی این دو حد مجاز برای آبپاش تأمین گردد به همین جهت حتماً به کاتالوگ ساخت آبپاش مراجعه نمایید .

الف-  از کار کردن دو آبپاش بر روی یک خط جداً بپرهیزید زیرا فشار کار آبپاش پائین آمده و کیفیت کار آبپاش به شدت کاهش می یابد .

ب-  از کار کردن دو آبپاش که روی هم آب بپاشند جداً خودداری نمائید زیرا شدت پاشش آب زیاد شده و در سطح مزرعه هرز آب به وجود خواهد آمد .

ج-  چنانچه در شبکه انتقال خطوط فرعی آبرسان وجود دارد روی این شاخه های فرعی بیش از تعداد توصیه شده در هر طرف آبپاش استفاده نکنید .

د-  چنانچه از نظر توپوگرافی اراضی شما دارای اختلاف زیادی می باشد آبپاشها را در منطقه ای که از نظر ارتفاع نزدیک به هم هستند استفاده کنید و هیچگاه آبپاشها را در نقاطی که باهم دارای اختلاف ارتفاع زیادی هستند به کار نگیرید .

در اینجا به عواملی که موجب می گردد فشار مورد نیاز آبپاش تأمین نگردد اشاره می گردد.

الف – کلاً فشار شبکه بالا نمی رود .

 آبی که از شبکه گرفته می شود بیش از ظرفیت پمپ است .

ممکن است در جایی از شبکه انتقال نشتی آب وجود داشته باشد سلامت شبکه را کنترل نمایید و چنانچه جایی نشتی وجود دارد آن را تعمیر نمایید .

تعداد خروجی ها زیاد است تعداد خروجی ها را کم کنید .

ب – پمپ فشار مورد نیاز را تأمین نمی کند .

دور موتور را کنترل نمایید .

پمپ به خوبی هواگیری نشده است و یا در مسیر مکش پمپ هوا وارد می گردد پمپ را هوا گیری و مسیر را تعمیر نمایید .

 ممکن است به علت فرسودگی نوارهای آب بندی ، هوا از این مسیرها به پمپ مکیده شود نوارهای آببندی را تعویض نمائید .

مسیر مکش و یا پروانه های پمپ به وسیله اجسام خارجی گرفته شده است مسیر را از اجسام خارجی پاک نمائید .